NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
148 - (1815) حدثنا
محمد بن عباد.
حدثنا حاتم
(يعني ابن إسماعيل)
عن يزيد (وهو
ابن أبي عبيد)
قال: سمعت
سلمة يقول:
غزوت
مع رسول الله
صلى الله عليه
وسلم سبع غزوات.
وخرجت، فيما
يبعث من
البعوث، تسع
غزوات. مرة
علينا أبو
بكر. ومرة
علينا أسامة
بن زيد.
{148}
Bize Muhammed b. Abbâd
rivayet etti. (Dediki): Bize Hatim (yâni îbni ismail) Yezîd'den —ki ibni Ebî
Ubeyd'dir— rivayet etti. (Demişki): Seleme'yi şunları söylerken işittim:
Ben Resûlullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e birlikte on yedi gazada bulundum. Gönderdiği
hcy'etler meyânında dokuz gazaya çıktım. Bir defa kumandanımız Ebû Bekir, bîr
defa da Usâme b. Zeyd idi.
(1815) - وحدثنا
قتيبة بن
سعيد. حدثنا
حاتم، بهذا
الإسناد. غير
أنه قال، في
كلتيهما: سبع
غزوات.
{…}
Bize Kuteybe b. Saîd de
rivayet etti. (Dediki): Bize Hatim bu isnadla rivayet etti. Yalnız o her iki yerde
de: «Yedi gaza» dedi.
İzah:
Bu rivayetleri Buhâri
«Megâzî» bahsinde; Zeyd b. Erkam hadisini Tirmizî «Cihâd» da tahrîc
etmişlerdir.
Megâzi, ulemâsı Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Efendimizin gaza ve seriyyelerinin sayısı
hususunda ihtilâf etmişlerdir. Yâkub b. Süfyân'ın Mekh'ûl 'den rivayetine göre
onsekizdir. Resulü Ekrem (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bunların sekizinde
bizzat harb etmiştir. Zührî Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in yirmi dört
gaza yaptığını söylemiştir. Abd b. Humeyd'in «Müsned'inde Hz. Câbir b.
Abdillâh'ın: «Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) yirmi dört gaza yaptı.» dediği
zikredilmektedir.
îbni Sa'd ve başkaları
Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in gazaları ile seriyyelerini vuku'
tertiblerine göre sıralamış; ve yirmi yedi gaza ile elli altı seriyye yaptığı
anlaşılmıştır. Onlara göre ResûlulIah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bu
gazaların dokuzunda bizzat harbetmiştir ki, onlar da Bedir, Uhud, Müreysî,
Hendek, Kureyza, Hayber, Mekke'nin fethi, Huneyn ve Tâif gazalarıdır. Ancak
Mekke'nin fethinde harbe iştirak etmesi, Mekke'nin harben alındığını
söyleyenlere göredir. Bu meselenin ihtilaflı olduğunu evvelce görmüştük.
Babımızın bir rivayetinde Hz. Büreyde'nin: «Bu gazaların sekizinde bizzat
harbetti.» demesi ihtimâl ona göre Mekke sulh yolu ile alındığındandır.
«Tevlîh» sahibi Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in gaza ve seriyyelerinin yüz küsura baliğ
olduğunu söyler.
Burada Hz. Câbir: «Ben
Bedir'le Uhud gazalarında bulunmadım.» diyor. Mamafih mesele yine ihtilaflıdır.
Bâzıları Bedir, bazıları da Uhud gazasına iştirak ettiğini söylemişlerdir.